de Stem van de Blauwe Kiekendief
Ik weet niet zo goed waar ik thuis hoor. In het Waddengebied en Noordoost Groningen voel ik geen ruimte, er is geen voedsel of habitat. Ik ben mijn kompas een beetje kwijt. Dat komt ook omdat de hele natuur zo aan het veranderen is. De winden veranderen. De vluchtroutes zijn in de war. De verre ongerepte natuur van Afrika trekt mij aan. Mijn jongen voelen zich slap en energieloos. Ze weten wel dat ergens wat voedsel is, maar hebben niet de puf om daarheen te vliegen. Die zenders op hun rug vast maken, daar schrikken ze enorm van. Ze zijn dan nog zo klein. Ik vind dat zielig voor ze. Ik heb het gevoel dat ze daardoor verzwakken.
Bovenstaande kwam naar voren in de natuuropstelling (familieopstelling waarbij de natuur onze familie is) ove de Blauwe kiekendief ism Gerrit Dommerholt (Vogelbescherming NL) en Jan van de Venis (oa #nationaalparkDuinenvanTexel. Opzienbarend was ook dat straling naar voren kwam als oorzaak van de desoriëntatie.
Heeft jouw Waddenorganisatie ook een natuur- of beheervraag waar meer inzicht gewenst is, laat het ons weten. Wij organiseren graag vrijblijvend een try-out.
Hieronder lees je het verslag van de bijeenkomst:
Doelstelling
Het doel van de opstelling is inzicht te krijgen in de oorzaken van de terugloop van de populatie, de verwachte effecten van het huidige beschermingsplan en eventuele spanningen in het samenspel van factoren dat invloed heeft op de populatie Blauwe kiekendief te verminderen om zo de populatie te versterken.
Opzet bijeenkomst
Tijdens bijeenkomst werden drie natuuropstellingen uitgevoerd, gebaseerd op de volgende vragen:
- Welke factoren zijn nu van belang bij het voorkomen van de blauwe kiekendief in het Waddengebied en Noordoost Groningen.
- Wat is het effect van het plan om een blauwe kiekendief-reservaat aan te leggen?
- Wat maakt dat de jonge blauwe kiekendieven zo verzwakt zijn en is dat op te lossen?
Resultaten van de Opstellingen
Uit de opstelling blijkt dat de situatie in Noordoost Groningen en de Waddeneilanden een diepgaande ecologische onbalans vertoont en een gebrekkige verbinding tussen menselijke partijen als intensieve en extensieve boeren, de ANLb, toeristen en de natuur.
Hierin is voor de blauwe kiekendief geen plaats. Daarvoor is er te weinig voedsel en onvoldoende geschikt habitat om zich te vestigen. De opstelling laat bovendien zien dat de blauwe kiekendief zijn kompas kwijt is door de aanwezigheid van straling (GPS, 4G, 5G) en doordat overheersende winden zijn veranderd ten gevolge van klimaatverandering. Ook de vluchtroutes zijn volgens de opstelling verstoord door straling.
De mogelijkheid van een blauwe kiekendief-reservaat roept op tot een bredere, holistische aanpak waarbij niet alleen de kiekendief, maar het hele ecosysteem centraal staat.
Extensieve landbouw speelt hierin een belangrijke rol maar stuit op weerstand. Boeren en ANBl (Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer) staan te veel onder druk door economische belangen (schaalvergroting, schulden, subsidies resp. lobby) en de in de intensieve landbouw gebruikte giftige middelen dragen bij aan een verarmt landschap. Toerisme draagt bij aan verstoring en degradatie van kwetsbare ecosystemen.
Alleen door mens en natuur te verbinden, kan een duurzaam en gezond ecosysteem worden hersteld, waarin mensen weer vertrouwen op de balans die de natuur ons kan bieden en waarin weer ruimte is voor de blauwe kiekendief en vele andere soorten.
De Blauwe Kiekendief is te zien als icoon voor biodiversiteit, en benadrukt de noodzaak van een compleet en gezond ecosysteem.
De Stem van….
de Blauwe kiekendief: Ik weet niet zo goed waar ik thuis hoor. In het Waddengebied en Noordoost Groningen voel ik geen ruimte, er is geen voedsel of habitat, en ik voel wanvertrouwen. Ik voel geen verbinding. Ik ben mijn kompas een beetje kwijt. Dat komt ook omdat de hele natuur zo aan het veranderen is. De winden veranderen. De vluchtroutes zijn in de war. De verre ongerepte natuur van Afrika trekt mij aan. Mijn jongen voelen zich slap en energieloos. Ze weten wel dat ergens wat voedsel is, maar hebben niet de puf om daarheen te vliegen. Die zenders op hun rug vast maken, daar schrikken ze enorm van. Ze zijn dan nog zo klein. Ik vind dat zielig voor ze. Ik weet niet of ze daardoor ook verzwakken.
Flyway: Ik hoor bij de blauwe kiekendief. Ik ben de weg. Straling maakt mij van slag, ik kan me niet meer oriënteren en wordt alle kanten uit getrokken.
Ecosysteem Duinen: Ik voel me verloren en verdrietig. Ik heb geen ruggesteun. Help mij. Ik heb een stem nodig. Ik wil de verbinding met de zee, met de mensen en de boeren weer voelen en wordt heel blij als er weer vogels zoals blauwe kiekendieven zijn.
Ecosysteem Noordoost Groningen: Ik sta te wiebelen en heb moeite mezelf bij elkaar te houden. Ik wil eigenlijk niet kijken, er gebeurt van alles om mij heen. Ik probeer me op mezelf te richten. Boeren horen wel bij mij, maar onder bepaalde voorwaarden. Als ze weer onderdeel worden van de natuur, zoals vroeger.
Zee: Ik ben altijd aanwezig, ik doe mijn eigen ding en heb jullie niet nodig. Maar ik vind het wel fijn als ik meer verbinding voel met de rest van het ecosysteem, met de vogels en de vissen en de andere dieren, dan kom ik tot leven. Die plannen voor de blauwe kiekendief? Hahaha, zo menselijk, focussen op één soort. Wat een gekke beesten zijn jullie toch. Met jullie knutselnatuur. Hahaha het gaat om het hele systeem.
Boeren (intensieve landbouw): Ik heb een zware historische relatie met de zee, met de strijd om land en water. Dat zit nog in mijn genen: ik wil grip houden. Ik voel wel een band met het ecosysteem Noordoost-Groningen, maar ik heb geen affiniteit met duinen en vogels. Liefst wil ik iedereen van mijn land afhouden, dan heb ik meer overzicht. Momenteel is de relatie met geld (investeringen, schulden en subsidies) een last die te zwaar op mij drukt. Ik wil het allemaal een beetje aanzien voor ik weer nieuwe stappen zet.
ANLb (Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer): Ik zit in de verdrukking. Ik zoek naar mijn rol. Ik probeer verschillende belangen te verenigen, maar ik worstel met loyaliteiten. Van oudsher heb ik meer affiniteit met biodiversiteit (en dus kwaliteitsvoedsel voor de blauwe kiek) maar het belang van geld doet me daarvan afdwalen. Ik voel me gemanipuleerd. Ik voel me in mijn bestaan bedreigd. Waarschijnlijk is mijn rol in deze vorm uitgespeeld.
Extensieve Landbouw: Ik wil graag aan de gang en groeien, want ik ben onderdeel van de oplossing. Ik wil graag samenwerken zowel de boeren als de ecosystemen. Dan kan er ook weer voldoende kwaliteitsvoedsel komen. De ecosystemen zien mij wel zitten, maar de boeren nog niet zo. Wel een nieuwe beheerder nodig die de balans dient te bewaken waarin de natuur, de boeren en de andere mensen kunnen samenleven. Hoe dat er uit moet zien moet zich nog ontvouwen.
Kwaliteitsvoedsel voor de blauwe kiek: Ik besta eigenlijk niet. Ik wil heel graag groeien en schoon zijn (zonder gif e.d.).
Planten: Ik voel me heel erg geknecht. Geplagd en gechopperd enzo. Ik ben veel belangrijker dan mensen beseffen. Ik heb een essentiële rol in herstel van de natuur.
Ongerepte natuur in Afrika: Ik heb alle kennis in huis. Het is tijd dat jullie naar ons gaan luisteren in plaats van minachtend over ons te doen. Ik wil onze kennis graag delen.
Controlerende mens: ik heb geprobeerd controle te houden, ook uit angst. Maar ik ben er moe van. Het is tijd dat er iets anders gebeurt, ook al weet ik nog niet wat. Ik kijk het even aan.
Toerist: Ik banjer lekker door de natuur. Heerlijk! Ik geniet en heb het naar mijn zin. Soms ga ik op de fiets of neem ik de hond mee. Als ik hoor dat het slecht gaat met zo’n mooie roofvogel, dan vind ik dat naar. Maar ik kan daar toch niks aan doen? Ik heb geen flauw idee, dat ik dat verstoor of dat ik daar een negatieve invloed op heb.
De zee, als oerkracht van de natuur, herinnert aan de wederzijdse afhankelijkheid en roept op tot respect en balans.
Aanbevelingen
1. Holistische en mondiale aanpak:
Om echt verschil te maken is het nodig om verder te kijken dan lokale kiekendief-reservaten. Het versterken van het gehele ecosysteem is cruciaal. Gebruik maken van traditionele kennis uit landen met ongerepte natuurgebieden zoals in Afrika is hierbij aanbevolen.
2. Oriëntatieproblemen en technologische verstoringen:
Een nieuw, nog onbekend, element in de bedreigingen van de blauwe kiekendief is straling. Straling (4G, 5G) ontwricht ecosystemen en desoriënteert migrerende vogels, waaronder de blauwe kiekendief. Het is van groot belang dat het effect van straling op de internationale flyway en op de gezondheid van de blauwe kiekendief en andere vogelsoorten op wetenschappelijke wijze verder wordt onderzocht. Alleen dan zal een grootschalige oplossing worden gezocht.
3. Herstel van biodiversiteit:
Het gehele ecosysteem kan versterkt worden door:
– Extensieve landbouw te stimuleren door samenwerking met de huidige boeren te zoeken.
In de opstelling is de rol van ANLb uitgespeeld en lijkt op termijn een nieuwe beheerder nodig die de balans tussen mens en natuur bewaakt.
(Dit komt overeen met de dagelijkse realiteit waarin minister Wiersma (LVVN) – zeer tegen de zin van de provincies- de ANLb buiten werking heeft gesteld.
– Habitats te beschermen. Bij dit laatste dient meer ruimte gegeven te worden aan natuurlijke processen. Dit zal rust en herstel in het ecosysteem bevorderen.
– Bewustwording van toeristen en bewoners vergroten en zo verstoring te verminderen
, door educatie en door regulering (zonering) van menselijke activiteiten.
– Heilige geometrie z.s.m. inzetten als oplossing voor het herstellen van het interne kompas van de blauwe kiekendief en de natuur in het algemeen.
4. Kiekendiefreservaat:
Het reservaat-plan in Noordoost Groningen is een stap in de goede richting. Hoewel dit slechts een deeloplossing is, biedt het een concreet aanknopingspunt om boeren te bewegen richting extensieve landbouw en hun verbinding met de natuur te herstellen. Goede ervaringen van boeren kunnen zich vervolgens uitbreiden als een olievlek.
5. Rechten van de natuur:
Het is nu van het grootste belang dat de positie van de natuur in harmonie gebracht wordt met economische belangen, van onder andere intensieve landbouw, toerisme en infrastructurele voorzieningen. Dat de natuur rechten krijgt is hierbij cruciaal.
Wat verder opviel
Bij aanvang werd onderstaande foto getoond. Deze jonge blauwe kiekendief wordt hier gezenderd. Hij laat duidelijk veel stress zien. Het is waarschijnlijk dat de vogel op dit moment getraumatiseerd wordt. Ten aanzien van vogels weten we niet wat het effect hiervan is op hun verdere leven. Worden ze hierdoor extra schuw? Gaan ze bepaalde gebieden vermijden? En wat doet
de zender op de rug van blauwe kiek met zijn oriëntatievermogen?
Het verdient aanbeveling dit in eerste instantie met behulp van een energetische methode verder te onderzoeken. Dat kan de aanleiding zijn voor verder wetenschappelijk onderzoek.
CONCLUSIES t.a.v. de Methode
Een natuuropstelling belicht een vraagstuk vanuit een hoger abstractieniveau. Nieuwe inzichten over het belang van de verschillende factoren en hun samenhang ontstaan, worden zichtbaar en voelbaar.
Natuuropstellingen kunnen verschuivingen in het energieveld teweeg brengen, richting het belang van het grotere geheel. Dit doordat nieuwe input wordt gegeven aan het collectieve bewustzijn. Vertaling naar de dagelijkse praktijk zal logischerwijs ontstaan: de energetische verschuivingen komen in het collectieve bewustzijn. Daarmee wordt een zaadje gelegd voor de realisering van de nieuwe inzichten en oplossingen in de praktijk en krijgt dit een grotere kans om gerealiseerd te worden.