Wat zijn natuuropstellingen?

Natuuropstellingen is een holistische methode om inzicht te krijgen in de dynamiek van ecosystemen zoals het Waddengebied. Conform de aanpak bij familieopstellingen of organisatieopstellingen, benadert een natuuropstelling de natuur als een systeem, als een geheel van verbonden elementen. Bij natuuropstellingen worden dieren, planten, de elementen en menselijke activiteiten gezien als onderdelen van een levend geheel, waarbij de samenhang centraal staat en waarin harmonie kan worden hersteld. In werken met opstellingen een familie-, organisatie- of ecosysteem waar je deel van uitmaakt of bij betrokken bent, uitgebeeld. Een vraagstuk wordt zo extern en zichtbaar gemaakt en daarmee worden -onbewuste- verbindingen onderzocht. Dit innovatieve proces biedt inzichten die leiden tot balans binnen het ecosysteem, vernieuwende oplossingen en een diepere verbinding met de natuur.


Deze aanpak berust op een aantal pijlers:

– We maken allemaal deel uit van groepen, oftewel systemen. Die systemen zijn er als vanzelf, het eerste systeem al simpelweg doordat je geboren bent: je familie, de streek waar je geboren bent, het land. Maar ook een sportclub, een team in een organisatie, de samenleving: het zijn allemaal systemen in zichzelf en ieder systeem is deel van een groter systeem. Ieder systeem draagt eigen dynamieken en patronen in zich die op een manier verankerd raken in de onderdelen van dat systeem.

– Het geheel is anders dan de som der delen. Je kunt vooraf de deelnemers van een vergadering spreken of de familieleden van een gezin en een beeld vormen wat ieder individu wil inbrengen of bereiken. Maar zodra de groep samenkomt, verandert het hele gesprek, de energie en/of de uitkomst. Dit geldt ook binnen een ecosysteem. Je kunt vogelakkers aanleggen om blauwe kiekendieven aan te trekken, maar dit heeft invloed op het grotere geheel.

– Systemen willen compleet en in balans zijn. Daarvoor moeten alle elementen erbij horen. Ook vervelende gebeurtenissen. Ook wat geweest is of juist nog komen gaat. Maar wat hebben ze daarvoor nodig? Na antwoord op deze vraag, is er ruimte voor beweging en herstel.

Hoe werkt een natuuropstelling?

Een specifiek vraagstuk wordt vastgesteld. Deelnemers vertegenwoordigen specifieke elementen van het ecosysteem, zoals een bedreigde diersoort, een rivier of een menselijke ingreep. In een fysieke ruimte nemen deze representanten intuïtief posities in ten opzichte van elkaar. Hierbij stemmen ze zich af op een groter veld van informatie, op ‘nature intelligence’. Door interacties te observeren en te begeleiden worden verborgen verbanden en spanningen binnen het ecosysteem zichtbaar. Nieuwe invalshoeken en oplossingen voor complexe ecologische vraagstukken ontstaan en een positieve verandering wordt ingezet.